Ik vind het vreselijk om fouten te maken. Helaas ben ik een mens en schijnt het maken van fouten bij het leven te horen. Dat neemt echter niet weg dat het voor mij altijd zeer pijnlijk is te moeten constateren dat ik een fout gemaakt heb. Hoe groter de fout, hoe hoger de mate van neerslachtigheid en hoe langer de herstelfase die nodig is om te beseffen dat het in het grote geheel der dingen niet zo veel voorstelt. Soms zijn fouten nog tijdig te herstellen. In dergelijke gevallen ben ik soms de enige die van de fout af weet. Hoe meer anderen erbij betrokken zijn, hoe groter de ergernis bij mezelf wordt. Ik bezit eigenschappen die overeen komen met die van een perfectionist en in die visie zijn fouten niet of slechts zeer moeilijk te accepteren.
Een klein voorbeeld van een fout die ik op het nippertje nog kon herstellen. Ik schreef een artikel voor De Beverwijker en sprak in het voortraject met een medewerker van een bedrijf. We spraken af dat ik het artikel eerst aan hem zou laten lezen, zodat hij me inhoudelijk zou kunnen bijsturen. Soms pik je iets net even anders op dan het was bedoeld en dan is het fijn als je, voorafgaand aan de publicatie, nog even snel wat kunt aanpassen. Ook in dit geval bleek dat een nuttige procedure te zijn, want mij werd verzocht om een klein detail aan te passen. Ik opende het document en paste de tekst aan. Omdat ik, tijdens het ontvangen van het bericht, ook nog met iets anders bezig was, rondde ik dat eerst af. Vervolgens stuurde ik de gewijzigde tekst naar de redactie. Althans, dat dacht ik.
In feite stuurde ik het originele document van de vorige dag, want de wijziging bleek niet te zijn opgeslagen. Het tekstdocument stond nog geopend op de achtergrond en dus was de verkeerde tekst naar de redactie gestuurd. Daar was de tekst inmiddels verwerkt in een pagina. De deadline was al uren verstreken, toen ik de fout opmerkte. Ik sloot wat vensters op mijn beeldscherm, zo ook het venster met de betreffende tekst. Dat leverde een waarschuwingsbericht op. Wilt u dit document opslaan? Ja, dat wilde ik natuurlijk wel. Maar het deed me ook beseffen dat ik de tekst dus kennelijk een paar uur eerder niet had opgeslagen. Ik pakte de telefoon en belde naar het kantoor van de krant. Wanneer pagina’s klaar zijn, worden ze door de opmaak aan een laatste optische inspectie onderworpen en vervolgens gereed gemaakt voor verzending naar de drukkerij.
Als ik vijf minuten later had gebeld, was ik te laat geweest. Dan was het bestand al doorgestuurd naar de drukkerij en was de verkeerde tekst in de krant beland. Ik kon echter nog net op tijd op de rem trappen. Ze hebben ter plekke de kleine aanpassing voor mij gedaan en daarmee was de fout hersteld. Eind goed, al goed. Deze week gebeurde iets soortgelijks. Dit keer volledig buiten mij om. Toch werd ik er gisteravond mee geconfronteerd. Ik was bezig aan mijn laatste dienst in de meldkamer van de voormalige VID, toen ik gebeld werd. Mij werd gevraagd wat er “bij ons” aan de hand was. Met “ons” bleek Rodi Media te worden bedoeld, de uitgeverij waar sinds enkele weken De Beverwijker wordt gemaakt. Kennelijk word ik door de buitenwereld als “een van hen” gezien, maar in feite ben ik zelfstandig ondernemer en huurt Rodi Media mij in voor het schrijven van teksten.
Ik snap wel dat het voor veel mensen lijkt alsof ik onderdeel van het bedrijf ben, maar dat is dus niet zo. De vraag die mij gesteld werd over een advertentie in de krant kon ik daarom ook niet beantwoorden. Ik had simpelweg geen enkel idee waar het over ging. Er zou een advertentie van een politieke partij zonder overleg aangepast zijn door de krant. Dat leidde tot verontwaardiging, want hiermee zou de krant partijdig zijn. Ik had totaal geen idee waarover het ging en vroeg of er wellicht sprake was van een grap of van een fout. Inmiddels begon het verhaal een eigen leven te leiden en werden de meest wonderlijke complottheorieën de wereld in geslingerd. De verhoudingen binnen de Beverwijkse politiek staan momenteel op scherp en ik ken mensen die het niet na zullen laten om mensen van andere partijen onderuit te halen, wanneer ze daartoe de kans zien.
Wat was er nu precies gebeurd? De nieuwe partij Samen Beverwijk, met Ali Bal als lijsttrekker, leverde voor de editie van deze week een advertentie in. Die advertentie werd aangeleverd als PNG-bestand. Dat is een grafisch bestand, dat veel gebruikt wordt voor afbeeldingen. Veel mensen kennen vooral de JPG-bestanden, die bijvoorbeeld door digitale fotocamera’s worden gegenereerd. Een PNG-bestand is een ander type grafisch bestand, het behoort volgens mij, samen met GIF-bestanden, tot de drie meest gebruikte bestandsformaten voor afbeeldingen. Ik gebruik zelf ook vaak PNG-bestanden wanneer ik met websites bezig ben. Zo’n PNG-bestand met een advertentie voor de krant komt terecht bij de mensen die de opmaak van de krant verzorgen. Dat zijn specialisten op het gebied van grafische vormgeving. Tovenaars, noem ik ze vaak. Mensen die oog hebben voor grafische details en mij altijd weer kunnen verbazen met hun creatieve oplossingen.
Iemand kreeg dus dat PNG-bestand onder ogen, keek er met een vakkundig oog naar en oordeelde dat de afbeelding wat te donker was. Vaak zie je dat als leek niet, maar de mensen die kranten opmaken weten als geen ander hoe een foto er uiteindelijk in de krant uit komt te zien. Ze sturen dat vaak nog behoorlijk bij door allerlei trucs uit te halen waarvan wij als leken geen weet hebben. Zo gebeurde het ook bij deze advertentie van Samen Beverwijk. De foto toont de kandidaten van de partij in een groepsfoto, met daarboven een slogan. Ik stel me zo voor dat tijdens de bewerking alleen de personen nog overbleven. De achtergrond werd verwijderd en opnieuw opgezet. Daarmee sneuvelde ook de tekst, die opnieuw moest worden neergezet. En hier komen we bij een cruciaal punt. Ik ken de persoon die deze klus klaarde niet, maar in de loop der jaren heb ik geleerd dat vormgevers zich als een vis in het water voelen bij grafische klussen, maar dat ze in het algemeen weinig oog hebben voor de juistheid van teksten.
Wat volgde, moet een aaneenschakeling van fouten zijn geweest. Op de eerste plaats werd de slogan verkeerd neergezet. De volgorde van de woorden veranderde, waardoor de betekenis ervan haaks staat op wat feitelijk werd bedoeld. Dat mag je gerust een blunder noemen. Vervolgens is deze gewijzigde opmaak niet via de afdeling verkoop ter beoordeling aan de klant voorgelegd. Dit is wel gebruikelijk, maar ik kan mij voorstellen dat onder tijdsdruk besloten is om hiervan af te zien. Ook intern heeft verder kennelijk niemand de fout tijdig opgemerkt. Toen de vormgever zich zelf realiseerde wat er mis was gegaan, was het al te laat. De krant was al gedrukt en lag klaar om verspreid te worden. Stel je even voor hoe die vormgever zich op dat moment moet hebben gevoeld…! Hij heeft de enige juiste beslissing genomen door direct de afdeling verkoop te informeren. Vanuit daar is contact gezocht met Ali Bal van Samen Beverwijk om, met lood in de schoenen, op te biechten wat er was gebeurd.
Tja. Wat moet je dan…? Verbieden de krant te laten verspreiden…? Dat zou wel erg ver gaan. IK denk dat de partij nog in zijn recht zou staan ook, maar zo ver heeft het gelukkig niet hoeven komen. Door Rodi Media is een zeer correct aanbod gedaan aan de partij. Voorkomen kon niet meer, maar rectificeren uiteraard wel. Op de website is direct een artikel geplaatst waarin de fout is hersteld en in Kennemerland op Zondag van aanstaand weekeinde zal Samen Beverwijk ter compensatie extra aandacht krijgen. Meer kun je eigenlijk niet doen, het ‘leed’ is immers toch al geleden. De persoon die de fout heeft gemaakt, was vrij en niet te bereiken. Die zit zich waarschijnlijk ergens in een hoekje te schamen. Ik weet hoe hij zich ongeveer moet voelen nu, daarover schreef ik al in de eerste alinea van dit verhaal. Voor mij zou het al snel reden zijn om mijn functie te heroverwegen. Als hij zich op dit moment precies zo voelt, leef ik zeer met hem mee.